Museumwebsites? Saai man…

Al sinds 2004 zijn wij, in samenwerking met onze vrienden van Fabrique, verantwoordelijk voor de website van een van Nederland’s mooiste en best bezochte musea: het Rijksmuseum. Hoewel de oude website door velen nog altijd werd gezien als een van de betere museumwebsites wereldwijd, werd het stiekem toch wel tijd voor een nieuw jasje. De jarenlange renovatie van het museum is nu echt bijna voltooid en onlangs werd er ook een nieuwe huisstijl gelanceerd. Een goed moment om ook online de boel eens goed onder handen te nemen.

We voelen Jasper Kaizer, verantwoordelijk voor de projectleiding aan Q-kant, aan de tand over de bijzonderheden van dit project.

Museumwebsites? Saai man…

Nee hoor! De nieuwe Rijksmuseum-website is echt bijzonder. Waarom? Er staan heeeel veel plaatjes op.

Maar er zijn toch nog veel meer museumwebsites met plaatjes?

Dat is waar, maar naast dat het er heel veel zijn, zijn ze ook nog eens in super hoge resolutie beschikbaar. Dat maakt het zo vet. Je kunt echt ongelooflijk ver inzoomen, je kan echt elk minutieus detail van zo’n kunstwerk zien. Dat maakt het een bijzondere ervaring. Je kunt op deze manier zoveel dichter bij een kunstwerk komen dan in het museum.

Google Art Project deed al eerder iets soortgelijks. Waarin onderscheidt dit zich?

We maken gebruik van de allerlaatste technieken, daardoor worden bijvoorbeeld de afbeeldingen ondanks het grote formaat toch razendsnel getoond. Ook het zoomen hebben we 'opnieuw uitgevonden', dat gaat echt super smooth. Het Rijksmuseum doet ook mee aan Google Art Project, maar daar gaat het slechts om 39 topstukken. Op de nieuwe website zijn het meer 125.000 werken!

Waar is die vette Rijks-app dan?

We hebben er voor gekozen om de hele website responsive te maken en geen app te ontwikkelen. Sterker nog, de hele website is “tablet first” ontworpen. Het ontwerp voor de tablet is steeds leidend geweest; van daaruit zijn we de vertaalslag gaan maken naar de desktop en smartphones. Het is echt vet om te zien dat ook op je telefoon de afbeeldingen supersnel laden, je net zo makkelijk in kunt zoomen door te pinchen, etc.

Rijksstudio, wat is dat dan?

De gebruiker wordt curator. Je kan zelf aan de slag met beeldmateriaal van het Rijksmuseum. Je kunt de werken dus niet alleen bekijken, maar ook downloaden, aan je eigen online verzameling toevoegen of zelfs laten printen op canvas om bij jou thuis aan de muur te hangen! Dat is echt uniek, naar mijn weten is er nog geen enkel ander museum ter wereld dat dit op deze manier doet.

Maar wordt het ook gebruikt?

Het is een doorslaand succes! Als je zoiets maakt hoop je natuurlijk altijd dat het opgepakt wordt door de eindgebruikers, maar het blijft altijd afwachten. In drie weken werden al meer dan 20.000 Rijksstudio’s gemaakt en meer dan 45.000 objecten uit de collectie van het Rijksmuseum gedownload. Bovendien bezoeken twee keer zoveel mensen de nieuwe website van het Rijksmuseum sinds de lancering op 30 oktober. Opvallend is ook dat de bezoeken veel langer duren, gemiddeld 14 minuten in tegenstelling tot drie minuten in het verleden. Daar mogen we best trots op zijn.

Ok, we zijn om, Jasper, saai is anders. Klinkt wel als een hele hoop werk. Hoe lang hebben jullie er aan gewerkt en met wie?

We zijn bijna 1 jaar bezig geweest met een team van 4 dat er full time mee bezig was. Elaine deed al het CSS werk. Jaap was als architect verantwoordelijk voor de gehele backend. Martijn L. was de “tooltjesman” en technical lead en Remco hield zich bezig met de frontend. Zelf was ik scrummaster / projectleider.

We moeten ook onze collega’s van Fabrique natuurlijk niet vergeten.

Esther deed de vormgeving, Anna het interactie-ontwerp. Sanne was verantwoordelijk voor de art direction van het hele project en Ebelien zorgde als projectleider dat alles in goede banen werd geleid.

Later werd het team aan onze kant nog aangevuld met Bob, Wilbert en Roelf-Jan op de frontend en Sjoerd als JavaScript wizard.

De site zit vol met technische hoogstandjes, kun je daar iets over vertellen?

De image zoomer, we hebben daar een bestaande tool voor gebruikt: leaflet.js. Daar zat al veel out of the box in, maar we hebben als nog heel veel moeten tweaken om het echt helemaal naar wens te krijgen. Als je bijvoorbeeld op een tablet of smartphone “pinchte” om in- of uit te zoomen dan ging dat in hele grote stappen, terwijl je juist wil dat dat heel vloeiend gaat. Dat hebben we zelf moeten bouwen. Om de hoge resolutie afbeeldingen snel te kunnen tonen hebben we goed naar de techniek achter Google Maps gekeken. De kaarten worden in (van te voren aangemaakte) opgeknipte afbeeldingen (de tiles, tegels) aangeboden. Tiling biedt grote voordelen op gebied van performance en schaalbaarheid, precies wat we nodig hadden dus voor dit project.

Met behulp van de Rijksmuseum-API kan digitaal beeldmateriaal en metadata van de museumcollectie worden ingezet om apps of web toepassingen te ontwikkelen. Met behulp van de API van het Rijksmuseum zijn al een aantal interessante apps ontwikkeld. Doekvoorinjehoek.nl matched bijvoorbeeld een afbeelding die je upload met soortgelijke werken uit de collectie op basis van kleurgebruik. Ook kun je muziek uit de tijd van de schilderijen via een app in Spotify beluisteren.

Nog meer mooi museumspul op komst voor Q?

We zouden Google wel een handje willen helpen met een nieuwe versie van hun Google Art Project. Of de website van het MOMA grondig willen verbouwen... ;-)

Links

Rijksmuseum API | Virtueel Platform
Met de Rijksmuseum API (Application Programming Interface) stelt het Rijksmuseum haar digitale collectie en data…virtueelplatform.nl

Fabrique
www.fabrique.nl

http://www.socialnomics.nl/588/zelf-kunst-verzamelen-op-de-nieuwe-website-van-het-rijksmuseum

What Constitutes Good and Bad Web Design?
LONDON - It sounded so simple. I wanted to know what exhibitions will be shown at Centre Georges Pompidou in Paris this…www.nytimes.com